Małe stópki to ogromna odpowiedzialność. Pełnią one bardzo ważną funkcję w ciele człowieka - nie tylko biorą udział w poruszaniu się ale też stabilizują oraz amortyzują. Stopy to podstawa całego ciała. Chronią kręgosłup oraz znajduje się na nich wiele receptorów. Zdrowy rozwój małych stóp jest więc niezwykle ważny! Jak więc dbać o nie w najlepszy możliwy sposób?
Stopa dziecka - jak się zmienia?
Stopy malucha, tak jak całe jego ciało zmienia się wraz z rozwojem. Przemiany zaczynają się już w pierwszych tygodniach oraz trwają, aż do czasu, gdy stopa osiągnie wygląd spotykany u dorosłych.
Gdy maluch przychodzi na świat, jego nóżki ułożone są w charakterystyczny sposób - kolana wygięte są na zewnątrz, nóżki tworzą kształt litery O, a palce wyglądają tak, jakby były skierowane ku sobie. Stopa nowo narodzonego dziecka posiada wyraźnie zaznaczony łuk sklepienia oraz jest niezdolna utrzymać ciężar.
-
Stopa dziecka w pierwszym roku życia
Pierwszy rok rozwoju dziecka jest przełomowy. Około 10 miesiąca dziecko zaczyna stawiać swoje pierwsze kroki. W tym czasie stopy malucha w dalszym ciągu są lekko zrotowane do wewnątrz, a łuk sklepienia ukryty jest pod poduszeczką tłuszczową. To właśnie okres nauki chodzenia jest kluczowy w rozwoju stóp malucha oraz rzutuje na całe jego życie. W tym czasie zostają ukształtowane prawidłowe wzorce ruchowe. Miękkie chrząstki zaczynają kostnieć, natomiast więzadła oraz ścięgna osiągają właściwą wytrzymałość, która jest niezbędna do sprawnego poruszania się.
-
Drugi oraz trzeci rok życia malucha
W drugim roku życia malucha rodzice mogą już obserwować jak dziecko samodzielnie stoi oraz chodzi. To w tym okresie kolana zaczynają się prostować oraz stopniowo zanikają tłuszczowe poduszeczki na podeszwach. Natomiast w 3 oraz 4 roku życia malucha kontynuowane są rozpoczęte wcześniej procesy - u dzieci całkowicie zanika płaskostopie oraz pronacyjne ustawienie stópek. Kolana prostują się i nierzadko zaczynają przyjmować koślawe ustawienie.
-
Kolejne lata rozwoju stopy dziecka
Kolejne lata to okres w którym zmiany zachodzą mniej dynamicznie. Stopniowo zmniejsza się u dziecka koślawość kolan, a łuk sklepienia stopy staje się lepiej widoczny. Procesy rozwojowe stóp kończą się zazwyczaj około 10 roku życia - to wtedy przyjmuje ona kształt, który wyróżnia stopy dojrzałych ludzi. Jednak subtelne zmiany są kontynuowane aż do 21 roku życia, kiedy to stopa osiąga pełną wytrzymałość.
Jak wygląda prawidłowa stopa dziecka?
Prawidłowa stopa dziecka, gdy oglądana jest w pozycji stojącej od strony wewnętrznej ma łagodny łuk, opierający się o podłoże śródstopiem oraz piętą. Natomiast pięta jest niemal prostopadła do podłoża i wygląda jak przedłużenie goleni, gdy patrzymy się na nią od tyłu. Odbicie prawidłowej stopy dziecka wykazuje charakterystyczne wgłębienie.
Kiedy rodzice powinny mieć powody do niepokoju obserwując stopy swojej pociechy? Niepokój rodziców powinno spowodować to, gdy dziecko chodzi na palcach oraz opiera się tylko na zewnętrznych częściach stopy. Do alarmujących objawów należy również chwiejny chód, towarzyszące mu skrzywianie stawów kolanowych, kierowanie stóp na zewnątrz lub stawianie stopy do środka. Warto oglądać również buty pociechy i zwracać uwagę, czy nie są starte od wewnętrznej lub zewnętrznej strony.
Dbanie o prawidłowy rozwój stóp malucha
W dbaniu o prawidłowy rozwój małych stop kluczową rolę odgrywa prawidłowy dobór obuwia oraz regularne kontrolowanie rozwoju stóp dziecka.
Jak widać najbardziej znaczący dla rozwoju stóp jest okres pierwszych kilku lat życia dziecka - to właśnie wtedy małe stopy powinno się kontrolować co pół roku. Należy jednak pamiętać, aby samemu nie stawiać żadnej diagnozy i nie dobierać leczenia, ale zwrócić się po pomoc do specjalisty.
-
Jak wygląda badanie stopy?
Na dokładne zbadanie stopy dziecka możemy liczyć w specjalistycznych gabinetach. W pierwszym etapie lekarz lub fizjoterapeuta przeprowadzi z rodzicami dokładny wywiad, podczas którego zwróci uwagę na rodzaj noszonego przez dziecko obuwia, jego aktywność czy też pozycję podczas zabawy.
Kolejnym etapem profesjonalnego badania jest wykonanie komputerowego badania stóp za pomocą maty komputerowej. Pozwoli ona na dokładną analizę rozkładu sił nacisku, które działają na stopę oraz zbadanie zachowania się środka ciężkości zarówno w ruchu, jak i bezruchu. Wszystkie informacje zostają zapisane w bazie danych, co daje możliwość porównania ich podczas kolejnej wizyty.
Ostatnim etapem podczas wizyty u specjalisty jest badanie manualne. Pozwala ono ocenić napięcie tkanek, zakres ruchu stawów stopy oraz ich wrażliwość bólową. Ta część jest ważnym uzupełnieniem badań wykonywanych na urządzeniach pomiarowych.
Zdrowa stopa dziecka w bezpiecznym bucie
Niebagatelny wpływa na zdrowy rozwój małych stóp ma również obuwie, w jakim maluch się codziennie porusza. Podolodzy zalecają aby nie spieszyć się z kupnem butów dla małych dzieci. Kilkumiesięcznemu dziecku nie należy zakładać bucików, ponieważ mogą krępować jego ruchy oraz przyczyniać się do zniekształceń stopy. Pierwsze buciki dziecko może otrzymać wtedy gdy już samodzielnie stoi oraz chodzi. Czym powinno cechować się pierwsze obuwie malucha?
- powinno mieć szerokie oraz wysokie noski, tak aby nie ugniatały ruchliwych paluszków dziecka
- antypoślizgowe zabezpieczenia dbają o bezpieczeństwo malucha
- naturalne i przewiewne materiały zapobiegają przepoceniu stopy i dbają o odpowiedni mikroklimat
- obuwie powinno być nowe, a nie używane po starszym rodzeństwie, ponieważ buty zapamiętują kształt stopy
- podeszwa powinna być elastyczna, zginając się w 1/3 części, a nie w środku
- rozmiar bucika powinien być prawidłowo dostosowany - zarówno za małe, jak i za duże obuwie może być niebezpieczne. Bucik powinien być dłuższy od stopy 6-12mm
