Stopy płasko koślawe – jak wyglądają?
Koślawość pięt powoduje charakterystyczne ustawienie stawów skokowych. Fizjologiczna stopa płasko-koślawa jest widoczna tylko w pozycji stojącej – stopa przylega do podłoża całą powierzchnią podeszwy, tak jak przy płaskostopiu. Dziecko stoi w dużym rozkroku, a przechylenie stawów skokowych do wewnątrz pomaga mu utrzymać równowagę. Wynika to z nieukształtowanego jeszcze układu mięśniowego. Jeśli stopy płasko koślawe występują nadal po 3-4 roku życia, a dodatkowo pojawiają się dolegliwości takie jak utykanie i ból w trakcie chodzenia, należy udać się z dzieckiem do fizjoterapeuty lub ortopedy.
Co powoduje koślawe pięty u dziecka?
Jeśli koślawość pięt nie jest związana z wiekiem, jej przyczyną mogą być na przykład nieprawidłowości w budowie miednicy lub kolan. Niewłaściwemu ustawieniu stóp sprzyja także stosowanie chodzików, które likwidują naturalną gotowość do pionizacji, nieprawidłowo wykonane i dopasowane obuwie. Aby stopa rozwinęła się prawidłowo, nie należy zakładać dziecku zbyt sztywnych butów o płaskiej podeszwie ani ciasnych skarpetek. Dziecko powinno mieć możliwość swobodnego chodzenia po nierównych miękkich powierzchniach – takich jak trawa – aby mięśnie mogły ulec wzmocnieniu. W przeciwnym razie mogą pozostać osłabione, co skutkuje szkodliwymi wadami stóp.
Stopa koślawa – jak leczyć?
Obniżenie łuku stopy i koślawość pięt może prowadzić do trudności w chodzeniu, szybszego odczuwania zmęczenia i bólu kończyn dolnych. Aby zminimalizować skutki stopy koślawej, należy ustalić indywidualny plan leczenia u ortopedy lub fizjoterapeuty. Ćwiczenia powinny przede wszystkim wzmacniać mięśnie stóp i nóg, ale także pośladków i brzucha, które odpowiadają za stabilizację ciała. Koślawe pięty u dziecka koryguje się na przykład ćwiczeniami rozciągającymi ścięgno Achillesa i mięśnie łydki, napinającymi stopę i kształtującymi wysklepienie łuku podłużnego stopy. Poza sesjami rehabilitacyjnymi, ważne jest chodzenie boso po nierównych powierzchniach i samodzielne kontrolowanie ustawienia stóp podczas chodzenia.
Stopa płasko koślawa to także wskazanie do stosowania tapingu – przy pomocy plastrów ustawiamy pięty we właściwej osi, aby wyrobić nawyk zdrowego ustawienia. Obuwie powinno sprzyjać pracy mięśni stóp – nie krępować jej ruchów i opierać się na cienkiej podeszwie. Dobrym pomysłem są indywidualnie wykonane wkładki ortopedyczne. W rzadkich przypadkach stopa koślawa wymaga leczenia chirurgicznego.
Koślawość kolan – rozpoznanie i leczenie
Koślawość pięt to nie jedyny problem związany ze skrzywieniem kończyn dolnych. Również koślawość kolan wymaga obserwacji – czasami nie ustępuje z wiekiem, choć w pewnym zakresie również jest stanem fizjologicznym, występującym do 6 roku życia. Jeśli objawy nie zmniejszają się, a więc odległość między kostkami przy złączonych kolanach jest większa niż 4-5 cm również po ukończeniu 4-5 lat, należy udać się do fizjoterapeuty lub ortopedy i wprowadzić ćwiczenia na koślawe kolana. Trzeba ponadto wykonać badania, aby wykluczyć groźne przyczyny koślawości kolan – schorzenia układu kostnego lub zaburzenia wchłaniania wapnia. Dobrą profilaktyką koślawych kolan jest siad skrzyżny i unikanie siadania między piętami na literę „W”. Ważne jest stosowanie prawidłowo dobranego zaopatrzenia ortopedycznego w postaci wkładek i butów.
W przypadku stwierdzenia koślawości pięt lub kolan, ważne jest kontrolowanie masy ciała dziecka. Nadwaga może bowiem pogłębiać problem i potęgować dokuczliwe objawy. Dzięki opiece specjalisty i regularnej kontroli postępów można zredukować koślawość pięt i inne wady postawy.
