Coraz częściej spotkać można niepokojące statystyki dotyczące nadużywania smartfonów przez dzieci. Według luźnych badań aż 43% dzieci od 6 miesięcy życia do 2 lat regularnie korzysta z tabletów i telefonów. Natomiast już w przedziale wiekowych między 2-3 rokiem życie jest to 62%, a powyżej 5 lat – aż 84%. Zjawisko nadużywania Internetu i urządzeń elektronicznych otrzymało już swoją nazwę – fonoholizm. Czy jest niebezpieczne dla rozwijających się dzieci? Jak możesz sprawdzić, czy Twoja pociecha nie jest uzależniona i na czym polega udzielanie pomocy uzależnionemu dziecku?
Uzależnienie dzieci od telefonu – czy jest niebezpieczne?
Uzależnienie od telefonu to wbrew pozorom bardzo niebezpieczne zjawisko, które niesie za sobą poważne konsekwencje dla zdrowia - zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Często przyczynia się do pogorszenia kontaktów z przyjaciółmi i rodziną w momencie, kiedy jest to niezwykle ważne, ponieważ dziecko rozwija swoje zdolności społeczne. Ponadto uzależnienie dziecka od telefonu sprzyja pojawieniu się wielu nieprzyjemnych emocji takich jak ataki paniki, agresja, złość, uczucie niepokoju czy rozdrażnienie. Nadużywanie telefonu przyczynia się do niewyspania, zmęczenia oraz zaniedbywania ważnych obowiązków – szczególne szkolnych. Może też negatywnie odbijać się na ocenach. Uzależnione dzieci często rezygnują z hobby, aktywności fizycznych czy innych rozrywek na rzecz korzystania ze smartfonu. Często się izolują oraz mają problemy z koncentracją.
U uzależnionych dzieci można też zaobserwować medyczne skutki nadużywania elektroniki, takie jak bóle głowy, pogorszenie wzroku i słuchu, nadmierne zmęczenie oraz osłabienie układu odpornościowego. Naukowcy zauważają, że dzieci po odstawieniu telefonu mają podobne objawy, jak alkoholicy, którzy postanowili zerwać z alkoholem.
Uzależnienie dziecka od telefonu objawy
Wskazanie granicy między rozsądnym korzystaniem ze smartfonu a uzależnieniem nie jest proste. Jakie sygnały mogą pokazywać, że Twoje dziecko nadużywa urządzeń elektronicznych?
Do objawów uzależnienia zalicza się noszenie telefonu cały czas przy sobie i nieodstępowanie go na krok. U dzieci może pojawić się nawet atak paniki lub agresji, gdy rodzice lub opiekunowie będą nalegać na chwilowe rozstanie z urządzeniem. Uzależnione dzieci wolą kontaktować się z rówieśnikami za pomocą telefonów, unikając realnych kontaktów z innymi ludźmi. Cały czas automatycznie sięgają po telefon bez konkretnego powodu oraz komunikują się z innymi za pomocą mediów społecznościowych nawet w mało istotnych sprawach – takich jak zjedzenie posiłku. Uzależnienie objawia się też pod postacią silnego lęku, frustracji lub dyskomfortu, jeżeli smartfon jest rozładowany i nie ma możliwości szybkiego naładowania baterii. Dziecko uzależnione od telefonu może nawet mieć omamy słuchowe – wydaje mu się, że słyszało dzwonek swojego smartfonu i cały czas nerwowo odblokowuje w nim ekran. Nie może powstrzymać się od korzystania z telefonu nawet podczas ważnych spotkań czy wspólnego posiłku z rodziną, przez to też zaniedbuje bliskich i ma utrudniony kontakt w relacjach rodzinnych. Uzależnione dziecko nie ma kontroli nad upływającym czasem – potrafi spędzać godziny z telefonem w ręku bez zdawania sobie z tego sprawy.
Jeżeli podejrzewasz u swojego dziecka uzależnienie od telefonu, warto przyglądać się mu podczas codziennego życia, zwracając uwagę na zachowania, które mogą świadczyć o fonoholizmie, a w razie potrzeby podjąć konkretne działania.
Jak pomóc dziecku uzależnionemu od telefonu?
Według specjalistów często winę za uzależnienie dzieci od telefonu ponoszą rodzice – sami spędzają godziny przed ekranem smartfonu, tabletu czy telewizora, a jak wiadomo, dzieci są doskonałymi naśladowcami. Rodzice nierzadko puszczają bajki na smartfonie już kilkumiesięcznym maluchom, aby były spokojne, gdy przyjdą goście czy ładnie zjadły obiad. Jeżeli więc zauważysz pierwsze objawy uzależnienia, nie czekaj – im szybsze działanie, tym lepsze efekty można osiągnąć i zmniejszyć ryzyko negatywnych konsekwencji.
Co prawda, w czasach, w których żyjemy, dzieci nie można całkowicie odciąć od Internetu. Uczniowie często właśnie za pośrednictwem telefonu kontaktują się z nauczycielami i kolegami ze szkoły albo sprawdzają program zajęć. Lepszym sposobem jest wprowadzenie pewnych reguł oraz szczerze rozmowy, które uświadomią dziecku, jakie zagrożenia wynikają z nadużywania technologii. Jakie zasady można wprowadzić w domu? Na przykład, że codziennie cała rodzina będzie spożywać jeden posiłek wspólnie i nikt podczas niego nie będzie korzystać z urządzeń elektronicznych. Zakazać można też korzystania ze smartfonu w łóżku. Inne reguły mogą dotyczyć czasu spędzanego w mediach społecznościowych lub grach. W smartfonie pociechy można nawet zainstalować aplikacje, które będą nadzorować ilość czasu spędzanego na konkretnej czynności oraz limit, po jakim korzystanie z danej aplikacje przestanie być możliwe.
U pociech warto też wzbudzić nowe zainteresowania lub hobby – najlepiej, jeżeli będą wymagały spędzania czasu na dworze. Dobrym pomysłem jest zapisanie dziecka na dodatkowe zajęcia sportowe – na przykład pływanie czy gry zespołowe. Dobre korzyści przynoszą też zajęcia artystyczne czy nauka gry na instrumencie.